İnmemiş Testis Nedir? – Tanı ve Tedavi Yöntemleri
Erkek bebekte, doğum öncesi karında olan testisler ( yumurtalıklar), 32-36 gebelik haftalarında skrotuma ( torbaya ) inerler. Ancak, bazı bebeklerde doğumda bu iniş tamamlanmamış olabilir. Eğer, bebeğin testisleri normal yerinde ele gelmiyorsa, kasıkta kalmış olabilir, skrotumun üstünde ele gelirler. Bazen de testisler, karın içinde olabilirler veya hiç gelişmemiş olabilirler.
İnmemiş Testis Kimlerde Görülür?
İnmemiş testis, anne karnındaki normal süreyi tamamlamadan doğan prematür bebeklerde daha sık görülmektedir.
Doğumda Yerinde Olan Testisler Sonradan Yukarı Çıkar mı?
Bazı çocuklarda, testisler bebeklikte yerinde olup çocuk büyüdükçe, testisleri karına birleştiren bağın yeterince hızlı büyümemesi sonucu yukarıda kalabilirler. Bu yüzden anaokulu, ilkokul çağındaki erkek çocukların testisleri de kontrol edilmelidir.
Retraktil Testis Nedir?
Bazı çocuklarda ise, retraktil testis denilen, bazen skrotuma inen bazen de yukarı kaçan testisler görülebilir. Eğer, testis günün büyük bölümünde skrotum dışında kalıyorsa, bunu da inmemiş testis gibi kabul edip tedavi etmek hastanın lehine olacaktır.
İnmemiş Testisin Yol Açtığı Riskler Nelerdir?
İnmemiş testis, ileride kısırlık veya kanser gelişimine zemin hazırlayabilir. Bazen kasık fıtığıyla da birlikte olabilir.
İnmemiş Testis Ne Zaman Tedavi Edilir? Nasıl Tedavi Edilir?
İnmemiş testislerin çoğu ilk 3 ayda, bir bölümü de 3-6 ay arasında normal yerine iner. 6 ayda inmeyen testisin tedavi edilmesi gereklidir. Bazen hormon tedavisi denenir, ancak kesin tedavi ameliyattır. Operasyon ile testis normal yerine getirilir. Ameliyatın mümkün olan en kısa zamanda, tercihen 1 yaşı geçmeden yapılması uygun olur.
İnmemiş Testis Operasyon
Yine günübirlik cerrahi (daysurgery) tarzında yapılır. Hazırlık fıtıktaki gibidir. Genellikle birlikte fıtık onarımı da gerçekleştirilir. Teknik basitçe testisin torba derisinin altına yerleştirilmesi şeklindedir. Eğer testis erimesi söz konusu ise kalıntıların çıkarılması(ailenin izni ile) gerekir. Hastalar 2 hafta sonra ve 6 ay sonra kontrol edilmelidir.,
İnmemiş Testis Ameliyat Sonrası Problemler
En sık problem atrofi (testis erimesi)’dir. Yara enfeksiyonu, geri kaçma, geç dönemde sperm kanalı tıkanıklığı ve çocuk sahibi olamama diğer problemler olarak sayılabilir.
Testis ve Torbaların Acil Durumları (Akut Skrotum ve Testis Torsiyonu vb.)
Akut(Acil) skrotum: Testisin kızarık, şiş ve ağrılı halleri acil bir durum olduğunu işaret eder ve akut skrotum olarak tanımlanır. Bu belirtilerden biri ya da birkaçı görüldüğünde önemsenmeli ve aksi kanıtlanana dek acil operasyon gerektiren bir patoloji olarak kabul edilmelidir. En kısa sürede acil olarak hekime başvurulması gerekli olup, tanı ve tedavisi ivedilikle yapılmalıdır.
a. Testis Dönmesi (Testis torsiyonu)
Testisin damar, sinir ve sperm yolundan ibaret olan uzantılarının etrafında dönmesi (360-720 derece ya da daha fazla burulması) sonucu oluşur. Karın alt kısımlarında ve kasığa yayılan ağrı, bulantı ve kusma da tabloya eşlik edebilir.
Birçok hastada bu durumun bir darbe (travma) öyküsüne sahip olduğu unutulmamalıdır. Testisin torbada bulunmadığı durumlarda da birlikte karın alt bölgesinde ya da kasıkta ağrı inmemiş testiste bir acil duruma işaret edebilir.
b. Testis ve Torbalarla İlgili Diğer Acil Durumlar
Bu belirtiler ayrıca testisin aşağıda belirtilen birçok başka hastalığında da görülebilmektedir. Konunun aydınlatılması için bir hekimin desteği gerekir:
- • Testisin ve/veya üzerinde bulunan sperm keseciklerinin (epididim) iltihaplanması,
- • Testis üzerinde bulunan ve apendiks testis denilen küçük uzantıların torsiyonu (dönmesi),
- • Torbada sonradan oluşan su birikmeleri (akut hidrosel),
- • Nedeni bilinmeyen ancak allerji olduğu düşünülen torba şişmeleri(idiopatik skrotal ödem),
- • Bir darbe sonrası gelişebilecek kanamalar (travmatik hematom),
- • Testis urları (tümör),
- • Başka bazı hastalıkların testis ve torbalara yansıyan belirtileri, aynı tarafta fıtığı olan hastada patlamış (perfore) apandisit ve torbada apse.
Tanıda doppler ultrasonografi eğer acilen yapılabiliyorsa yardımcıdır. Testisteki kan akımı değerlendirilerek torsiyon-enfeksiyon ayırımı yapılabilir. Acil testis sintigrafisi tanı için kullanılabilir.
Testis Torsiyonunda Tedavi
İlk 6-8 saatte operasyon büyük oranda (% 85-97) testisi kurtarabilmektedir. Elbette süre ile birlikte torsiyonun derecesi de hasarlanmada belirleyici etkendir. 24 saatten uzun öyküsü olanlarda testis canlılığı % 10’un altındadır.
Torsiyon düzeltilir, kanlanma mevcut ise testis uygun konumda torbaya tespit edilerek (sabitlenerek) bırakılır. Şüphe varsa biyopsi (parça) alınabilir, ancak açık doku ölümü varsa testis ve uzantıları çıkarılır. Benzer anatomik özellik nedeniyle torsiyon riski taşıdığı için karşı tarafa da, aynı seansta yumurta sabitleme işlemi (tespit) uygulanmalıdır.
Yorum ekle